Izjava ministra ekonomije da mu nije poznata prošlost kompanije MNSS BV koja je zvanični vlasnik Željezare i njegov poziv da sve eventualne nezakonitosti vezane za kćerku kompaniju Željezare Nikšić u Amsterdamu prijavimo drugim nadležnim institucijama, je krajnje providan pokušaj prebacivanja odgovornosti.
Ministar Branko Vujović je od početka privatizacije pa do danas neposredno uključen u sve dogovore koje država pravi sa vlasnicima Željezare, a on lično je potpisivao sva akta u ime Vlade i Države Crne Gore i bio zadužen za praćenje njihovog sprovođenja.
Gospodin Vujović je, stoga, bio dužan i odgovoran da sa pažnjom razmotri revizorske izvještaje Željezare koji eksplicitno upozoravaju da isti ne sadrže podatke o radu njene kćerke kompanije registrovane u Amsterdamu. Posao gospodina Vujovića je da nadzire sprovođenje ugovora o privatizaciji, pa time i da se detaljno upozna sa načinom na koji novi vlasnici eventualno izvlače novac iz Željezare i dovode tu kompaniju na rub propasti. Ovo tim prije što od dolaska novih vlasnika, MNSS BV, Željezara permanentno prikazuje gubitke i povećava zaduženja, uprkos višemilionskim subvencijama za struju, poreze i doprinose koje padaju na teret države, odnosno građana.
Prema tome, ministar Vujović je morao da zna sa kim potpisuje ugovore u ime crnogorskih građana, kako i kojim kanalima Željezara posluje, a ne da čeka da to istraži i objavi MANS.
Štaviše, u Aneksu ugovora o privatizaciji i Protokolu o refinansiranju Željezare koje je 6. jula 2009. godine potpisao ministar lično, se navodi obaveza novog vlasnika da dostavi Korporativnu garanciju od 10 miliona kao pokriće za oko 23 miliona investicija planiranih u 2009. i 2010. godini i to preko „Ethemba Capital No. 5 NV“.
Kompaniju „Ethemba Capital No. 5 NV“ nije moguće naći na internetu, iako postoje podaci o 28 off shore kompanija vrlo sličnih imena, registrovanih na Kajmanskim ostrvima (ispod saopstenja je izvod iz registra kompanija sa Kajmanskih ostrva). Jedna od njih, „Ethemba Capital Limited“, na svom sajtu (www.ethembacapital.co.uk) navodi da se u sklopu njenog portfolija nalazi Željezara Nikšić i konstatuje da je u prvom kvartalu 2008. godine stekla „značajan većinski udio akcija te kompanije od MN Speciality Steels Limited“, iako zvanični podaci govore da je 28. februara 2008. godine MNSS akcije ustupio kompaniji MNSS BV koja je zavedena kao vlasnik i u Centralnoj depozitarnoj agenciji.
Na istom sajtu su navedeni i članovi tima kompanije „Ethemba Capital Limited“ – Mark Jacobkson i Alan Jacobson, kao partneri, i Daniel Brol, kao investicioni menadžer. Oni su u isto vrijeme i članovi odbora direktora Željezare.
Stoga očekujemo da ministar ekonomije javnosti i radnicima Željezare objasni kako će Vlada da obezbijedi naplatu korporativnih garancija od kompanije koja ne postoji i kako će obezbijediti da novi vlasnik konačno investira u nikšićku firmu, a ne da pobjegne i ostavi dugove, kao što je to učinio jedan od prethodnih vlasnika.
Ministar je sigurno svjestan sopstvene odgovornosti i obaveze da ozbiljno razmotri kapacitete i istorijat strateških partnera kojima prodaje crnogorske kompanije. Zato se nadamo da iza mreža fiktivnih, off shore kompanija ipak stoje i konkretna imena i investitori, pa očekujemo da ministar konačno saopšti ko je vlasnik Željezare Nikšić.
Vanja Ćalović
Izvršni direktor
